Jednym z najważniejszych pojęć pojawiających się w kontekście omawiania zagadnień związanych z obrotem gospodarczym są papiery wartościowe. Ich cechy określone zostały w art. 9216 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.
Czym są papiery wartościowe?
Mianem papieru wartościowego określany jest zbywalny dokument lub zapis w systemie informatycznym na rachunku papierów wartościowych ucieleśniający prawa majątkowe. Uprawnienia te przysługują tej osobie, która w treści dokumentu została wskazana jako uprawniona do tego. Aby mogła ona zrealizować te uprawnienia, musi obowiązkowo okazać papier wartościowy. W sytuacji, gdy ulegnie on zniszczeniu lub utracie, wynikające z niego uprawnienia ulegają umorzeniu. W myśl obowiązujących w Polsce przepisów, za papiery wartościowe uznaje się: akcje, prawa poboru, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne oraz inne zbywalne papiery wartościowe i inne zbywalne prawa majątkowe powstające wskutek emisji.
Papiery wartościowe a regulacje prawne w Polsce
Zarówno, jeśli chodzi o istotę i funkcje, jak i zbycie papierów wartościowych, to pierwsze skrzypce gra tutaj system prawny, w którym zostały one wyemitowane. W tym zakresie wyróżnia się trzy systemy, a mianowicie anglosaski, germański i romański. W Polsce obowiązuje system germański, który poddano nieznacznym modyfikacjom. Podstawą są tutaj przede wszystkim przepisy art. 9216–92116 kodeksu cywilnego, a oprócz nich stosowane są przepisy o obrocie instrumentami finansowymi.
Jakie są kryteria podziałów papierów wartościowych?
Jak podkreślają eksperci z firmy Prosper Capital, wyróżnia się trzy kryteria podziału papierów wartościowych. Dzieli się je według rodzaju inkorporowanego prawa, sposobu wskazania osoby uprawnionej oraz trybu zbywania papierów i posiadanego uprzywilejowania. Przykładowo jeśli wziąć pod uwagę sposób wskazania osoby uprawnionej oraz trybu zbywania papierów, papiery wartościowe dzielą się na imienne, na okaziciela i na zlecenie.
