Podstawę wymiaru składek ZUS za delegowanych pracowników podlegających ubezpieczeniom w Polsce ustala się na innych zasadach niż w odniesieniu do pozostałych zatrudnionych. Składki te jednak nadal są finansowane ze środków firmy delegującej. Przeczytaj tekst i sprawdź na przykładach, jak prawidłowo należy ustalić podstawę wymiaru dla oddelegowanych pracowników.
Pracodawca nie wypłaca oddelegowanemu diet
Przychód pracownika oddelegowanego trzeba bowiem pomniejszyć o równowartość diet za czas pobytu za granicą, ustalonych zgodnie z rozporządzeniem w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce budżetowej z tytułu podróży służbowej.
Należy jednak pamiętać, że pracodawca nie wypłaca oddelegowanemu diet, a jedynie odlicza ich równowartość od przysługującego mu wynagrodzenia.
W stosunku do pracowników oddelegowanych obowiązuje zwolnienie ze składek na ZUS części przychodu, który jest wyższy niż prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustalone na dany rok kalendarzowy, w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju pracowników jednostek sfery budżetowej, za każdy dzień pobytu, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia.
Sformułowanie „za każdy dzień pobytu” obejmuje zarówno dni pracy poza granicami kraju jak i dni rozkładowo wolne od pracy (np. sobotę i niedzielę, przypadające w trakcie trwania podróży służbowej). Dniem pobytu jest dzień, za który pracownik otrzymuje wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składek, przy czym do dni pobytu nie zalicza się dni urlopu wypoczynkowego pracownika, tj. okresu ustawowego zwolnienia pracownika od obowiązku świadczenia pracy.
W 2019 r. kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia wynosi 4.765 zł.
Oznacza to, że zwolnienie z tytułu równowartości diet ma zastosowanie wyłącznie wtedy, gdy przychód pracownika – zarówno uzyskany za pracę w Polsce jak i za granicą (jeżeli okres oddelegowania nie obejmuje pełnego miesiąca) w danym miesiącu jest wyższy od kwoty granicznej tj. 4.765 zł. Jeżeli przychód jest niższy, że zwolnienia nie można skorzystać i wtedy podstawą wymiaru jest faktyczne wynagrodzenie pracownika.
Ponadto, trzeba pamiętać, że osoby oddelegowane do pracy za granicę obejmuje ustawowa definicja przychodu analogiczna, jak dla wszystkich pracowników. Zgodnie bowiem z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności:
- wynagrodzenia zasadnicze,
- wynagrodzenia za godziny nadliczbowe,
- różnego rodzaju dodatki,
- nagrody,
- ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
PRZYKŁAD
Pracownik został zatrudniony od 10 kwietnia 2019 r. i od tej daty została oddelegowana do pracy za granicę. Za kwiecień jego wynagrodzenie wyniosło – w przeliczeniu na złotówki – 3 420,56 zł. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składek za kwiecień pracodawca nie odliczy równowartości diet, ponieważ uzyskany przez pracownika w tym miesiącu przychód nie przekroczył kwoty przeciętnego wynagrodzenia.
Brak prawa do zmniejszenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne
W przypadku, gdy wynagrodzenie pracownika przewyższy kwotę prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia i nastąpi odjęcie od przychodu pracownika za dany miesiąc równowartości diet za dni pobytu za granicą, należy dokonać porównania tak obliczonego przychodu do kwoty przeciętnego wynagrodzenia. Przy dokonywaniu tego porównania brak jest podstaw prawnych do proporcjonalnego zmniejszania kwoty przeciętnego wynagrodzenia, odpowiednio do okresu przebywania za granicą, w przypadku pracownika, który pracował za granicą przez część miesiąca.
Zatem niezależnie od okresu przebywania za granicą w danym miesiącu zawsze do porównania przyjmuje się pełną kwotę 4.765 zł. Jeżeli po odliczeniu części zwolnionej przychód okaże się niższy niż 4.765 zł, jako podstawę wymiaru składek przyjmuje się tę właśnie minimalną kwotę podstawy.
Izabela Nowacka
Ekonomista, ekspert PortalFK.pl
