Odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości – Kiedy walczyć o wyższą kwotę?

Wywłaszczenie jest to najdalej posunięte i najbardziej dotkliwe ograniczenie prawa własności. Procedura wywłaszczeniowa możliwa jest w ściśle określonych przypadkach, a wynagrodzeniem strat może być odszkodowanie za wywłaszczenie. Kiedy o nie walczyć, kto o nim decyduje i czy można odwołać się od decyzji?

Co to jest wywłaszczenie nieruchomości

Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu lub ograniczeniu prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości. Kwestie prawa rzeczowego w Polsce reguluje kodeks cywilny.

Wywłaszczenie jest ingerencją w istotę prawa, co oznacza odebranie właścicielowi uprawnień. Procedura może odbyć się tylko ze względu na cel publiczny. Jest to zasada, która dopuszcza wywłaszczenie.

Do jakich nieruchomości stosuje się wywłaszczenie

Zastosowanie przepisów o wywłaszczeniu będzie odnosiło się do nieruchomości, które znajdują się na terenach określonych w planach lub dla których podjęto już decyzję o ustaleniu miejsca celu publicznego. Katalog celów publicznych zawarty jest w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Są to między innymi ziemie przeznaczone pod drogi publiczne, rowerowe, wodne, linie kolejowe, lotniska, pod budowę i utrzymywanie sieci transportowej dwutlenku węgla, budowę i utrzymywanie pomieszczeń dla urzędów władzy, opiekę nad zabytkami etc.

Wywłaszczenie przeprowadzane jest na drodze administracyjnej. Starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej jest organem właściwym, który podejmuje decyzję o pozbawieniu praw do nieruchomości.

Zasady wyceny nieruchomości

Jeśli do wywłaszczenia dojdzie, osoba będąca właścicielem może walczyć o odszkodowanie. Wartość nieruchomości określana jest w oparciu o ceny nieruchomości na rynku lokalnym i regionalnym. Konieczna może okazać się wizyta w kancelarii prawnej zajmującej się prawem budowlanym. Porady kancelarii mogą przyczynić się do uzyskania maksymalnego odszkodowania.

Wycena polega na uwzględnieniu rodzaju nieruchomości, jej stanu, czy położeniu. Zdarza się, że taka metoda bywa zawodna, więc wtedy stosuje się podejście kosztowe. Polega ono na założeniu hipotetycznych kosztów, które może ponieść nabywca na zakup takiej samej nieruchomości. Jest to odtworzenie kosztów wartości wywłaszczonej nieruchomości. W przypadku, gdy przeznaczenie nieruchomości na cel publiczny, np. budowę drogi, spowoduje wzrost wartości rynkowej nieruchomości, dodatek przyznawany dla osoby wywłaszczonej wyniesie nie więcej niż 50 % ceny nieruchomości.

Zasady wypłacania dodatku widnieją w nowym rozporządzeniu z dnia 14 lipca 2011 roku i dotyczą wywłaszczeń gruntu pod drogi publiczne, wewnętrzne oraz gdy wartość nieruchomości określana jest w drodze umowy.

Kto wszczyna procedurę wywłaszczenia?

Wszczęcie procedury wywłaszczenia może nastąpić z urzędu lub na wniosek. Postępowanie z urzędu to wywłaszczenie na rzecz Skarbu Państwa. Postępowanie na wniosek jest to wywłaszczenie na rzecz jednostki samorządu terytorialnego.

Proces postępowania wywłaszczeniowego na wniosek następuje na wniosek organu wykonawczego. Termin wszczęcia postępowania może nastąpić po bezskutecznym upływie okresu dwumiesięcznego od zawarcia umowy. Termin jest podany właścicielowi, osobie posiadającej prawo rzeczowe do nieruchomości, czy użytkownikowi wieczystemu na piśmie i liczy się od dnia zakończenia rokowań.

Jeśli osoba posiadająca prawo do nieruchomości nie zgłosi się, po minięciu dwóch miesięcy od dnia ogłoszenia wszczęcia postępowania, starosta decyduje o nabyciu własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

Kiedy wypłacane jest odszkodowanie?

Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo i zapłacona jest w ciągu dwóch tygodni od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna. Od tego dnia powinno liczyć się także dziesięcioletni termin przedawnienia roszczenia o zapłatę. Jeżeli w ciągu tego czasu roszczenie nie zostanie wyegzekwowane, jednostka samorządu terytorialnego lub Skarb Państwa mają prawo uchylić się od niego. Wyjątkiem jest tutaj przerwanie biegu przedawnienia lub zawieszenie biegu terminu.

W przypadku, gdy wywłaszczenie nieruchomości powinno przebiec niezwłocznie i taka decyzja zostanie podjęta, osoba wywłaszczona ma prawo złożyć wniosek o odszkodowanie. Wynosi ona siedemdziesiąt procent odszkodowania ustalonego przez organ pierwszej instancji w sprawie wywłaszczenia. Zapłata ta uiszczana jest wtedy, gdy właściciela pozbawiono nieruchomości, a procedura nie dobiegła jeszcze końca. Kwotę wypłaca się w terminie pięćdziesięciu dni, od dnia złożenia wniosku o wypłatę zaliczki.

Odwołanie od decyzji – kiedy jest możliwe?

Od decyzji można się odwołać. W sprawach poruszanych w tym artykule jest to zwykle odwołanie się do wywłaszczenia, jako do zasady oraz odwołanie dotyczące wysokości odszkodowania. Osoba wywłaszczona otrzymuje decyzję dotyczącą faktu wywłaszczenia i kwoty. Jeśli odwołanie się dotyczy wysokości odszkodowania należy odwołać się do wysokości odszkodowania.

Decyzja dotycząca kwoty powinna dotrzeć do około 30 dni od wszczęcia postępowania. Jednak kiedy właściciel chce się odwołać do zasady, musi odwołać się do faktu wywłaszczenia (decyzja o pozbawieniu lub ograniczeniu praw powinna dotrzeć do około 90 dni od wszczęcia postępowania). Termin na wniesienie odwołania w obydwu przypadkach wynosi dwa tygodnie od doręczenia i skutecznego odebrania decyzji.

Niestety po upływie danego terminu ochrona prawna wygasa, można wystąpić z wnioskiem o jego przywrócenie, lecz należy wtedy wykazać, że nie został on przekroczony z winy własnej. Jeżeli wniosek nie przyniesie oczekiwanego skutku, można wnieść skargę do Wojewódzkiego Sądu Apelacyjnego. Czas na uczynienie tego to trzydzieści dni od dnia doręczenia decyzji odwoławczej, pilnowanie terminów jest zatem bardzo ważne podczas postępowania o odszkodowanie za wywłaszczenie.

Poprzedni artykuł4 cechy, które musi posiadać dobry system CRM
Następny artykułJak przygotować sklep internetowy na świąteczne wyprzedaże?

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj